Umowa o pracę
Etat od wielu lat uważany jest za pewną formę zatrudnienia. Mamy ustaloną kwotę, która co miesiąc wpływa na nasze konto i niewątpliwie jest to duży atut. Pracownika chroni Kodeks pracy i za naruszenia wobec niego, pracodawcy grożą wysokie kary od 1000 zł do 30000 zł.
Będąc na etacie mamy prawo do płatnego, corocznego urlopu. Pracownicy są jedyną grupą, która ma to zapewnione z mocy prawa. Pozostałe osoby, np. wykonujące działalność lub zlecenie muszą o to samodzielnie zadbać – najlepiej zapewniając sobie zapis o płatnych dniach wolnych w umowie.
Kolejną zaletą umowy o pracę jest to, że po stronie pracodawcy jest właściwe obliczenie i zapłacenie za pracownika składek ZUS oraz zaliczek na podatek dochodowy. Wszelkie dokumenty do ZUS i US także są składane przez pracodawcę.
Jaką formę pracy preferujesz? Typy umów
Wadą umowy o pracę jest to, że zazwyczaj musimy przebywać w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę i wykonywać zadania pod jego kierownictwem. Poza tym, umowa o pracę zazwyczaj ogranicza nas do wykonywania pracy wyłącznie dla jednej osoby. Zapisy o zakazie konkurencji, często bardzo rygorystyczne nie pozwalają nam na dorabianie sobie w branży.
Przy umowie o pracę dochody pracownika są opodatkowane według zasad ogólnych. W branży IT zarobki są raczej wysokie, zatem przy wyższych dochodach będzie trzeba opłacać podatek w wysokości 32%. Dochód, o którym mówię jest to przychód minus koszty.
Przy umowie o pracę koszty mamy ustalone odgórnie i wynoszą one 250 zł lub 300 zł miesięcznie. Pracownik oprócz biletów miesięcznych, nie może rozliczać kosztów faktycznie poniesionych, nawet gdyby dotyczyły one wykonywanej pracy.
Przypomnę, że rozliczając się na zasadach ogólnych do kwoty 85 528 zł dochodu płacimy podatek w wysokości 12%, a powyżej tej kwoty już 32%. Warto też pamiętać, że na zasadach ogólnych mamy kwotę wolną od podatku w wysokości 30 000 zł.
B2B
Przechodząc teraz do B2B, czyli współpracy dwóch firm, to przy takim modelu, podpisywana jest zazwyczaj właśnie umowa o współpracy lub umowa zlecenie, która jest rozliczana w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. W przepisach jest niewiele uregulowań w tym zakresie, zatem o istotne dla nas kwestie, jak np. płatne dni wolne w roku (odpowiednik urlopu pracowniczego) warto zadbać w umowie.
Zaletą wykonywania swojej działalności jest to, że możemy zarobić więcej niż na umowie pracę. Dla naszego kontrahenta wystawiamy fakturę, w działalności rozliczamy koszty faktycznie poniesione, związane z działalnością i mamy możliwość wyboru spośród 3 form opodatkowania, a to wszystko sprowadza się do tego, że możemy wybrać dla siebie najkorzystniejsze rozwiązanie i w gruncie rzeczy, decydujemy o tym, ile zapłacimy podatku z naszej działalności gospodarczej i ile faktycznie zostanie w naszej kieszeni. Warto też wiedzieć, że jeśli nie ograniczają nas zapisy w umowie, to możemy wykonywać usługi dla więcej niż jednej firmy.
Niekwestionowaną zaletą wykonywania działalności gospodarczej jest to, że możemy pracować z dowolnego miejsca i w dowolnym czasie. Zdarzają się oczywiście sytuacje, że firma, z którą współpracujemy zobowiąże nas do tego, aby co jakiś czas zjawić się w siedzibie, ale zazwyczaj firmy godzą się na pracę zdalną. Jest to duży atut np. dla mam pracujących, bo mogą spokojnie zaprowadzić swoje dzieci do szkoły czy przedszkola, a potem wrócić i sobie popracować.
Przechodząc teraz do wad, a bardziej powiedziałabym obowiązków, które wiążą się prowadzeniem własnego biznesu, to są to samodzielne:
- rozliczenie podatków,
- składek ZUS,
- składanie dokumentów do urzędu skarbowego i ZUS,
- prowadzenie dokumentacji księgowej.
Jeśli nie znamy się na tym lub chcemy się skupić wyłącznie na swoim biznesie, to możemy zdecydować się na usługi biura rachunkowego, które się tym wszystkim zajmie.
Na jeszcze jedną ważną rzecz chciałabym zwrócić uwagę, a mianowicie wykonując działalność gospodarczą ponosimy pełną odpowiedzialność za wykonane usługi lub sprzedane towary. Jest to dokładnie odwrotnie niż przy umowie o pracę, gdzie odpowiedzialność spoczywa na pracodawcy.
Ile można wynegocjować przechodząc z etatu na B2B?
Przy okazji przedstawiania wad oraz zalet umowy o pracę i działalności, chciałabym jeszcze poruszyć temat kwoty na fakturze. Jeśli zdecydujemy się na przejście na samozatrudnienie, to musimy podjąć oczywiście temat wynagrodzenia. Można wówczas zaproponować podwójne brutto z umowy o pracę jako kwotę netto na fakturze. Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie, aby starać się o wyższe wynagrodzenia, przy czym podwójne brutto jest uzasadnione, bo wówczas nie zmienia się koszt pracodawcy.
Podwójne brutto jest to całkowity koszt pracownika. Ogólnie dla pracodawcy kosztem jest wynagrodzenie brutto pracownika, ale należy pamiętać, że oprócz tego musi on w pewnej części z własnych funduszy sfinansować składki ZUS pracownika. Dokładniej przedstawię to na przykładzie.
Umowa o pracę a umowy cywilnoprawne – mamo zdecyduj, co dla Ciebie najlepsze
Przykład 1 – Pracownik ma określoną w umowie kwotę 7000 zł brutto. Całkowity koszt pracodawcy, czyli podwójne brutto wynosi 8433,60 zł, bo pracodawca ze swojej kieszeni musi zapłacić składkę:
- emerytalną – 9,76%
- rentową – 6,5%
- wypadkową – 1,67% (w branży IT),
- fundusz pracy – 2,45%
- fundusz gwarantowanych świadczeń pracowniczych – 0,1%
liczone od kwoty brutto wynagrodzenia. Aby szybko i prosto ustalić podwójne brutto należy wyliczyć 120,48% kwoty brutto.
Porównanie
Powyżej przedstawiłam najważniejsze cechy umowy o pracę oraz działalności gospodarczej, a teraz chciałabym je krótko podsumować i porównać.
| Kryterium | Umowa o pracę | Działalność gospodarcza |
|---|---|---|
| Forma opodatkowania | Zasady ogólne | Wybór z 3 form opodatkowania |
| Składki ZUS | Liczone od kwoty brutto, zatem są wyższe niż przy DG. | Ustalone odgórnie przedziały z opcją korzystania z ulg – ulga na start, mały ZUS, ZUS wyliczany od przychodu. |
| Dokumenty | Przygotowywane i przesyłane przez pracodawcę. | Wszelkie obowiązki dokumentacyjne są po stronie osoby wykonującej DG (można skorzystać z usług biura rachunkowego) |
| Odpowiedzialność | Po stronie pracodawcy. | Po stronie osoby wykonującej DG. |
| Ograniczenia | Praca wykonywana jest pod nadzorem, w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę. Przy etacie czynności trzeba wykonywać osobiście – nie można ich nikomu podzlecić. | Pozostają w kwestii ustaleń między stronami. |
| Obowiązki | Pracownik musi być przeszkolony w zakresie BHP oraz musi posiadać ważne badania lekarskie.
Dla pracownika trzeba prowadzić odpowiednią dokumentację np. akta osobowe. | Osoba wykonująca działalność gospodarczą musi prowadzić dokumenty takie jak np. KPIR, rejestry VAT. |
| Ochrona | Pracownika chroni kodeks pracy. | Przepisy nie zawierają uregulowań w tym zakresie, liczą się zapisy w umowie. |
| Wynagrodzenie | Wynagrodzenie pracownika jest chronione i nie może być mniejsze niż minimalne wynagrodzenia za pracę. | Zależy od negocjacji, natomiast w przypadku samozatrudnionych musi być zapewniona przynajmniej minimalna stawka godzinowa. |
| Kredyt | Dla banku umowa o pracę jest stabilniejszym źródłem przychodu, czyli na etacie łatwiej dostać kredyt. | Przy działalności gospodarczej banki zazwyczaj wyliczają niższą zdolność kredytową. |
| Świadczenia z ZUS | Zasiłek np, chorobowy lub macierzyński przysługuje już po miesiącu pracy.
Późniejsza renta czy emerytura zależy od kwoty brutto wynagrodzenia. | Zasiłek np, chorobowy lub macierzyński przysługuje po 90 dniach opłacania dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego.
Przedsiębiorca może z konkretnego przedziału wybrać podstawę od której będzie opłacał składki ZUS, a co za tym idzie później otrzymywał zasiłek. Zasiłek nie jest zależny od tego, ile przedsiębiorca zarabia.
Późniejsza renta czy emerytura zależy od podstaw od jakich przedsiębiorca opłacał składki ZUS. |
Odniesienie do pytań Czytelniczki
W branży IT obecnie coraz popularniejszy jest model B2B. Według mnie jest to z korzyścią dla obu stron. Samozatrudniony ma możliwość decydowania o tym skąd i kiedy oraz ile będzie zarabiał. Firma decydująca się na współpracę z osobą prowadzącą działalność ma natomiast znacznie mniej formalności niż w przypadku umowy o pracę.
Oczywiście etat w branży IT jest możliwy, ale jak sama obserwuję w ostatnim czasie coraz rzadziej stosowany.
Czytelniczka w jednym z pytań zapytała, co zrobić z zawieszoną jakiś czas temu działalnością. I tutaj pojawia się pytanie, co było przedmiotem tej działalności?
Jeśli Czytelniczka prowadziła działalność w zakresie IT, to:
- może ją teraz wznowić, sprawdzić kody PKD i wykonywać ją dalej lub
- jeśli chce być na etacie i wykonywać czynności, te które były wykonywane w ramach działalności, to firmę teraz należy zamknąć i dopiero potem podjąć zatrudnienie na podstawie umowy o pracę.
Zdjęcie: Storyblocks.com
