Logo Mamo Pracuj
Open menu
Pracuj

Znajdź wymarzoną pracę i pracodawcę.

Rozwijaj się

Pozwól się wesprzeć w rozwoju.

Inspiruj się

Sprawdź nasze propozycje dla Ciebie.

ZAINSPIRUJ SIĘ

Równość wynagrodzeń w Polsce, czyli o pensji kobiet i mężczyzn

  • Ewa Adamska-Cieśla
  • 2 października 2023
  • 6 MIN. CZYTANIA
Równość wynagrodzeń w Polsce
Negocjacje finansowe, a szczególnie rozmowy o stawce lub o zwiększeniu wynagrodzenia, nigdy nie są łatwe. Kobietom trudniej przychodzi docenienie własnej wartości, wiele z nas zmaga się z syndromem oszustki. Dowiedz się więcej o zasadach równego wynagradzania, o luce płacowej oraz o sposobach ograniczania dyskryminacji płacowej ze względu na płeć. Poczytaj również, jak rozmawiać o pieniądzach.

Równość płci i walka z dyskryminacją, to kluczowe kwestie społeczne i prawne, ale także elementy ważne w karierze zawodowej. Jednym z najważniejszych aspektów równości, jest równe wynagrodzenie kobiet i mężczyzn wykonujących tę samą pracę.

Równe wynagradzanie w pracy: sprawdź, jak jest u Ciebie?

Na co zwrócić uwagę, jeśli chcesz sprawdzić, czy w Twoim miejscu pracy panuje równość?

  • Transparentność płac – czy Twoja firma udostępnia informacje związane z kryteriami wynagradzania, procedury i skalę płac? Przejrzystość płac umożliwia znalezienie i zlikwidowanie różnic płacowych ze względu na płeć,
  • Eliminacja dyskryminacji – właściciel firmy powinien zadbać o odrzucenie wszelkich form dyskryminacji płciowej w procesach rekrutacji, awansach, ocenach czy przyznawaniu premii. Konieczne jest to, żeby dostęp do szkoleń był przyznany wszystkim, a nie tylko jakiejś grupie.

Sposoby ograniczania dyskryminacji płacowej ze względu na płeć

Parlament Europejski w grudniu 2022 roku zapowiedział walkę z luką płacową w Unii Europejskiej. W marcu 2023 roku przyjęto nowe przepisy dotyczące środków zapewniających przejrzystość wynagrodzeń, m. in. konieczność informowania kandydatów na dane stanowisko o widełkach płacowych. Ponadto pracodawcy będą zobowiązani do komunikowania kryteriów wyznaczania wynagrodzeń i podwyżek – zaprojektowanie jasnej ścieżki kariery.

Istnieją również środki, które pomagają walczyć z dyskryminacją płacową ze względu na płeć. Zalicza się do nich:

  • Środki prawne, czyli przepisy prawne (w Polsce jest to np. ustawa o równym traktowaniu z 2010 roku, która zakazuje dyskryminacji w zatrudnieniu).
  • Audyty płacowe przeprowadzane na zlecenie pracodawcy. Dzięki nim można wykazać nieprawidłowości i różnice płacowych oraz podjąć działania naprawcze.
  • Kampanie edukacyjne, które podnoszą świadomość pracowników i pracodawców o równym wynagrodzeniu i różnicach płacowych.

Kwestia równych wynagrodzeń, to jeden z podstawowych elementów wiążących się ze sprawiedliwością społeczną.

Luka płacowa: jakie są przyczyny?

Istnienie luki płacowej ma 6 przyczyn:

  • praca kobiet w niepełnym wymiarze godzin – zmniejsza sumę przepracowanych godzin i obniża stawkę godzinową,
  • feminizacja niektórych zawodów (niskopłatne zawody tzw. „kobiece”, a branże lepiej płatne są zdominowane przez mężczyzn). Za ok. 24% całkowitej luki płacowej między kobietami a mężczyznami odpowiada nadreprezentacja kobiet w sektorach o stosunkowo niskich płacach, takich jak sektor opiekuńczy, opieki zdrowotnej lub edukacja.
  • nierówne wynagrodzenie mimo równego wykształcenia. Traktowanie kobiet „z góry” z uwagi na studiowanie „nieprzyszłościowych kierunków” mimo że w badaniach widać, że 40% kobiet studiuje na uczelniach technicznych,
  • tempo awansu – mimo lepszego wykształcenia i zajmowania większej liczby stanowisk wymagających specjalistycznej wiedzy, Polki nie awansują proporcjonalnie do swoich kwalifikacji,
  • tzw. „kara za macierzyństwo”– to zjawisko występuje niestety na całym świecie. Polega na zaniżaniu wynagrodzeń i braku awansów po powrocie do pracy z urlopu związanego z opieką nad dzieckiem,
  • postawy kulturowe – umacnianie się niewspierających przekonań związanych z hierarchią płciową, np. stwierdzenia, że macierzyństwo jest ważniejszą rolą kobiety niż na przykład jej rozwój zawodowy.
  • Mniej czasu na pracę – kobiety średnio wykonują więcej nieodpłatnej pracy związanej z opieką nad innymi oraz domem. Pozostaje nam więc mniej czasu na pracę odpłatną. Zarobki kobiet są mniejsze, mimo, że wykonujemy sumarycznie więcej pracy: odpłatnej i nieodpłatnej razem.
  • W związku z pełnieniem obowiązków rodzicielskich, kobiety częściej decydują się na pracę w mniejszym wymiarze godzin – a co za tym idzie, zarabiają mniej.
  • Mniej kobiet kierowniczek – w 2020 r. wśród managerów w UE jedna trzecia (34%) to kobiety, mimo że stanowiły one prawie połowę zatrudnionych. Managerki zarabiają też średnio o 23% mniej za godzinę niż ich męscy koledzy.

Luka płacowa: metodologia jej badania

Dane Eurostatu wskazują, że w Polsce jest niska luka płacowa (4,5%). W Europie średnia luka płacowa wyniosła w 2021 roku 12,7%. Ważny jest dobór metodologii, to znaczy sposób wyliczenia tej danej. Wtedy sytuacja nie wygląda już tak kolorowo…

Luka płacowa ze względu na płeć, to różnica pomiędzy średnimi stawkami godzinowymi brutto, które otrzymują kobiety i mężczyźni. Wylicza się ją na podstawie wynagrodzeń wypłacanych pracownikom przed odliczeniem podatku dochodowego i składek na ubezpieczenie społeczne. Pod uwagę brane są tylko firmy zatrudniające przynajmniej 10 osób.

Gdy jednak weźmiemy pod lupę skorygowaną lukę płacową, czyli pojęcie używane przez ekonomistów, dane zmieniają się diametralnie. Wpływa na nie szereg różnych czynników: stanowisko, wiek, poziom wykształcenia i doświadczenie zawodowe oraz realną wartość pracy danej osoby. Konkretne dane na ten temat można znaleźć w publikacji Instytutu Badań Strukturalnych z 2018 roku pt. ”Nierówności płacowe kobiet i mężczyzn”, w którym surowa luka płacowa wynosiła w Polsce 10%, a skorygowana luka płacowa od 14 do 24%!

Jak rozmawiać o pieniądzach na rozmowie rekrutacyjnej?

Znajomość przyczyn, terminologii oraz danych zjawiska dyskryminacji płacowej ze względu na płeć, to nie wszystko. W jaki sposób negocjować wynagrodzenie? Co wziąć pod uwagę? Postaraj się rozmawiać o tym spokojnie, ale stanowczo. Zorientuj się, jak wygląda rynek i porównaj z tym podane w ogłoszeniu wynagrodzenie. Jeśli nie ma wskazanej stawki, zrób analizę i weź pod uwagę wszystkie czynniki:

  • Wiedza, doświadczenie i inne kompetencje potrzebne do pracy. Zastanów się, na ile jesteś przygotowana do pracy na danym stanowisku, czy jesteś ekspertką? Nie podawaj ani zbyt małej stawki (to może świadczyć o niskiej samoocenie) ani zbyt wysokiej (jeśli masz niższe kwalifikacje).
  • Zakres obowiązków – czy jest większy, czy mniejszy w porównaniu do ostatniej pracy. Jeśli to pierwsze, zażądaj większej kwoty. Jaki jest poziom trudności zadań? Ile czasu one zajmują? Czy to stresujące stanowisko?
  • Sytuacja na rynku pracy. Prześledź sytuację na przykładzie raportów, statystyk, ale też rozmów z ludźmi z branży.
  • Charakter pracy: czy obowiązki będziesz wykonywać zdalnie, czy dojeżdżać do biura? A może będziesz wyjeżdżała służbowo?
  • Renoma i wielkość firmy, a także opinie o niej. Czy to mała firma o wąskim zakresie działania, średnia, a może korporacja z oddziałami zagranicznymi? Te elementy bardzo wpływają na wysokość wynagrodzenia. Duża firma oferuje więcej opcji rozwoju i najczęściej wyższe wynagrodzenie, ale nie jest to regułą. Przeczytaj opinie o firmie zanim podejmiesz ostateczną decyzję o zatrudnieniu.

Feminatywy – kobieta w języku

Źródła:

  • Raport Stowarzyszenia Kongres Kobiet „Kobiety, rynek pracy i równość płac”, Warszawa 2023
  • „Kapitał kobiet. Dlaczego równouprawnienie wszystkim się opłaca” Linda Scott, Warszawa 2020
  • kadry.infor.pl
  • ilemogezarabiac.pl

Zobacz więcej

artykuł
kobieta spaceruje
  • Judyta Wałach
  • 5 MIN. CZYTANIA
artykuł
  • Redakcja portalu Mamo Pracuj
  • 6 MIN. CZYTANIA
artykuł
  • Redakcja portalu Mamo Pracuj
  • 5 MIN. CZYTANIA
artykuł
800+ - wszystko co musisz wiedzieć
  • Agnieszka Wadecka
  • 3 MIN. CZYTANIA
artykuł
zdjęcie relacja ze spotkania w ramach programu Destination IT vol. 3
  • Anna Łabno - Kucharska
  • 3 MIN. CZYTANIA
artykuł
Ewa Moskalik Pieper
  • Ewa Moskalik - Pieper
  • 3 MIN. CZYTANIA
artykuł
  • Dominika Cienkiewicz
  • 6 MIN. CZYTANIA

+3 tys. mam w newsletterze

© Mamopracuj 2024

Skip to content