Co to jest zasiłek opiekuńczy i komu przysługuje?

Kto może pobierać zasiłek opiekuńczy?

Zasiłek opiekuńczy przysługuje ubezpieczonemu, który jest zwolniony od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad:

• zdrowym dzieckiem w wieku do lat 8 (w przypadku nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, przedszkola lub szkoły, porodu lub choroby małżonka stale opiekującego się dzieckiem, jeżeli poród lub choroba uniemożliwia temu małżonkowi sprawowanie opieki, pobytu małżonka stale opiekującego się dzieckiem w szpitalu),

• chorym dzieckiem w wieku do lat 14,

• innym chorym członkiem rodziny (za innego członka rodziny uważa się małżonka, rodziców, teściów, dziadków, wnuki, rodzeństwo oraz dzieci w wieku ponad 14 lat, pod warunkiem, że pozostają oni z osobą sprawującą opiekę we wspólnym gospodarstwie domowym),

• chorym dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji do ukończenia 18 lat,

• dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji do ukończenia 18 lat w przypadku:

a) porodu lub choroby małżonka ubezpieczonego lub rodzica dziecka, stale opiekujących się dzieckiem, jeżeli poród lub choroba uniemożliwia temu małżonkowi lub rodzicowi sprawowanie opieki,

b) pobytu małżonka ubezpieczonego lub rodzica dziecka, stale opiekujących się dzieckiem, w szpitalu albo innym zakładzie leczniczym podmiotu leczniczego wykonującego działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne.

Prawo do zasiłku przysługuje na równi matce i ojcu dziecka, ale wypłaca się go tylko jednemu z rodziców – temu, który wystąpi z wnioskiem o jego wypłatę za dany okres.

Uwaga – jeśli inni członkowie rodziny, pozostający we wspólnym gospodarstwie domowym, są w stanie zapewnić opiekę dziecku albo choremu, zasiłek opiekuńczy nie będzie przysługiwał. Nie dotyczy to jednak chorych dzieci do lat 2.

Przeczytaj też: Ulgi i świadczenia dla rodziców

Dodatkowy zasiłek opiekuńczy dla taty lub członka najbliższej rodziny

W przypadku, gdy matka dziecka w okresie 8 tygodni po porodzie przebywa w szpitalu lub innym zakładzie opieki i nie może sama zająć się dzieckiem, posiada orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji, albo porzuciła dziecko, jego ojciec albo inny członek najbliższej rodziny (o ile są ubezpieczeni), mogą otrzymać dodatkowy zasiłek opiekuńczy. W takim wypadku zasiłek będzie wypłacany za okres do 8 tygodni.

[FM_form id=”6″]

Okres zasiłkowy

Zasiłek opiekuńczy przysługuje przez okres zwolnienia od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki, nie dłużej jednak niż przez okres:

• 60 dni w roku kalendarzowym, jeżeli opieka sprawowana jest nad zdrowym dzieckiem do lat 8 i chorym dzieckiem do lat 14;

• 14 dni w roku kalendarzowym, jeżeli opieka sprawowana jest nad innymi członkami rodziny.

Uwaga – zasiłek opiekuńczy przysługuje łącznie na opiekę nad dziećmi i innymi członkami rodziny za okres nie dłuższy niż 60 dni w roku kalendarzowym. Dla przykładu, oznacza to, że wykorzystanie w danym roku 14 dni zasiłku opiekuńczego w celu sprawowania opieki nad innym członkiem rodziny pozwoli na skorzystanie jedynie z 46 dni zasiłku opiekuńczego z tytułu opieki nad dziećmi.

Przeczytaj też: Nauczanie zdalne a dodatkowy zasiłek opiekuńczy: jak będzie od września?

Wysokość zasiłku

Zasiłek opiekuńczy, wynosi 80% podstawy wymiaru zasiłku. Podstawę wymiaru zasiłku stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone w okresie 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. Zasiłek opiekuńczy przysługuje za każdy dzień niezdolności do pracy z powodu konieczności sprawowania opieki, nie wyłączając dni wolnych od pracy.

Pamiętajmy, że od niedawna nie ma potrzeby dostarczania zwolnienia pracodawcy (lub ZUS, w przypadku prowadzących działalność gospodarczą). To dzięki wprowadzeniu E-zwolnień, które są automatycznie przesłane do odpowiednich podmiotów.

Artykuł o tym tytule w pierwszej wersji napisała Magdalena Maziarz – radca prawny z wieloletnim doświadczeniem w obsłudze prawnej przedsiębiorców i osób fizycznych i ta wersja była opublikowana do lipca 2020. 

Zdjęcie: 123rf.com