Czego szukasz

Jak pracować na urlopie macierzyńskim i nie stracić zasiłku?

Aleksandra pobiera zasiłek z tytułu przebywania na urlopie macierzyńskim. Chciałaby podjąć dodatkową pracę, ale martwi się, że przez to straci świadczenie. Co odpowie jej prawnik?

mała dziewczynka w kapeluszu z rowerem

Wersja artykułu z 08.03.2021 r.

Ola zadała nam pytanie

Jestem pracownicą z wieloletnim stażem zawodowym. Moja córeczka kończy pół roku, a ja przebywam na rocznym urlopie macierzyńskim. Mój zasiłek wypłaca ZUS. Czy mogę w trakcie pobierania tego świadczenia postarać się o dodatkową pracę na kilka godzin w tygodniu? Jak można to zrobić formalnie nie tracąc przy tym świadczenia z tytułu urlopu? Jaką umowę należy podpisać i czy jest jakaś kwota, której nie można przekroczyć pracując na macierzyńskim?

Mamy odpowiedź eksperta

Okres rocznego urlopu macierzyńskiego, na którym Pani obecnie przebywa, w istocie składa się z trzech części: podstawowego urlopu macierzyńskiego oraz urlopu rodzicielskiego. W 2016 dodatkowy urlop macierzyński został włączony do urlopu rodzicielskiego, ale ilość wolnego na opiekę nad dzieckiem nie zmieniła się. Czas trwania urlopów oraz związane z nimi uprawnienia, obowiązki pracowników i pracodawców, zostały przez nas szczegółowo opisane w darmowej publikacji „Prawo pracy dla rodziców”, która jest dostępna do pobrania TUTAJ, dlatego też w tym zakresie polecam jej lekturę.

Odpowiadając natomiast bezpośrednio na Pani pytanie pragnę wskazać, iż pobieranie zasiłku macierzyńskiego nie wyklucza możliwości podjęcia dodatkowej pracy, czy to w formie umowy o pracę, czy też w formie jednej z umów cywilnoprawnych (np. umowy zlecenia  czy umowy o dzieło). Istotne jest jednak wskazanie sytuacji, w których dodatkowe zatrudnienie ma wpływ na wysokość zasiłku macierzyńskiego oraz sytuacji, a w których dodatkowe zatrudnienie pozostaje bez wpływu na wysokość tego zasiłku.

Bez wpływu na wysokość pobieranego zasiłku macierzyńskiego pozostaje dodatkowe zatrudnienie w okresie urlopu macierzyńskiego (zarówno podstawowego, jak i dodatkowego oraz rodzicielskiego) polegające na:

  1. świadczeniu pracy w ramach umowy o pracę zawartej z pracodawcą innym niż ten, który udzielił urlopu macierzyńskiego, 
  2. świadczeniu pracy w ramach jednej z umów cywilnoprawnych – nie ma przy tym znaczenia, czy umowa cywilnoprawna jest zawierana z pracodawcą, który udzielił urlopu macierzyńskiego czy też z innym podmiotem.

Podjęcie dodatkowej pracy w jednej ze wskazanych powyżej form nie powoduje utraty prawa do zasiłku macierzyńskiego bądź zmniejszenia jego wysokości, niezależnie od liczby przepracowanych godzin bądź wysokości uzyskanego wynagrodzenia.

Może Pani zatem skorzystać z tej możliwości, bez obaw o utratę bądź zmniejszenie wysokości pobieranego przez Panią zasiłku macierzyńskiego. Na marginesie warto nadmienić, iż ustawodawca uznał również za dopuszczalne świadczenie pracy – w ramach umowy o pracę – na rzecz pracodawcy, który udzielił urlopu macierzyńskiego, jednak w wymiarze nie przekraczającym ½ etatu u tego pracodawcy. 

Z możliwości tej można skorzystać w okresie dodatkowego urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego, wiąże się ona jednak z proporcjonalnym zmniejszeniem wysokości pobieranego zasiłku macierzyńskiego, dlatego też w Pani przypadku jest ona niekorzystna.

Przeczytaj także: Czy mogę wrócić na swoje stanowisko pracy po urlopie macierzyńskim?

Wersja artykułu z 19 marca 2014 r.

Pytanie:

Jestem pracownicą z wieloletnim stażem zawodowym. Moja córeczka kończy pół roku, a ja przebywam na rocznym urlopie macierzyńskim. Mój zasiłek wypłaca ZUS. Czy mogę w trakcie pobierania tego świadczenia postarać się o dodatkową pracę na kilka godzin w tygodniu? Jak można to zrobić formalnie nie tracąc przy tym świadczenia z tytułu urlopu? Jaką umowę należy podpisać i czy jest jakaś kwota, której nie można przekroczyć pracując na macierzyńskim?

Aleksandra

Odpowiedź:

Okres rocznego urlopu macierzyńskiego, na którym Pani obecnie przebywa, w istocie składa się z trzech części: podstawowego urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu macierzyńskiego oraz urlopu rodzicielskiego. Czas trwania poszczególnych urlopów oraz związane z nimi uprawnienia i obowiązki pracowników i pracodawców zostały przez nas szczegółowo opisane w darmowej publikacji „Prawo pracy dla rodziców”, która jest dostępna do pobrania TUTAJ, dlatego też w tym zakresie polecam jej lekturę.

Odpowiadając natomiast bezpośrednio na Pani pytanie pragnę wskazać, iż pobieranie zasiłku macierzyńskiego nie wyklucza możliwości podjęcia dodatkowej pracy, czy to w formie umowy o pracę, czy też w formie jednej z umów cywilnoprawnych (np. umowy zlecenia  czy umowy o dzieło). Istotne jest jednak wskazanie sytuacji, w których dodatkowe zatrudnienie ma wpływ na wysokość zasiłku macierzyńskiego oraz sytuacji, w których dodatkowe zatrudnienie pozostaje bez wpływu na wysokość tego zasiłku.

Bez wpływu na wysokość pobieranego zasiłku macierzyńskiego pozostaje dodatkowe zatrudnienie w okresie urlopu macierzyńskiego (zarówno podstawowego, jak i dodatkowego oraz rodzicielskiego) polegające na:

  1. świadczeniu pracy w ramach umowy o pracę zawartej z pracodawcą innym niż ten, który udzielił urlopu macierzyńskiego, 
  2. świadczeniu pracy w ramach jednej z umów cywilnoprawnych – nie ma przy tym znaczenia, czy umowa cywilnoprawna jest zawierana z pracodawcą, który udzielił urlopu macierzyńskiego czy też z innym podmiotem.

Podjęcie dodatkowej pracy w jednej ze wskazanych powyżej form nie powoduje utraty prawa do zasiłku macierzyńskiego bądź zmniejszenia jego wysokości, niezależnie od liczby przepracowanych godzin bądź wysokości uzyskanego wynagrodzenia.

Może Pani zatem skorzystać z tej możliwości, bez obaw o utratę bądź zmniejszenie wysokości pobieranego przez Panią zasiłku macierzyńskiego. Na marginesie warto nadmienić, iż ustawodawca uznał również za dopuszczalne świadczenie pracy – w ramach umowy o pracę – na rzecz pracodawcy, który udzielił urlopu macierzyńskiego, jednak w wymiarze nie przekraczającym ½ etatu u tego pracodawcy. 

Z możliwości tej można skorzystać w okresie dodatkowego urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego, wiąże się ona jednak z proporcjonalnym zmniejszeniem wysokości pobieranego zasiłku macierzyńskiego, dlatego też w Pani przypadku jest ona niekorzystna.

Interesują Cię kwestie prawne związane z macierzyństwem?

Zapisz się do naszego newslettera i otrzymaj cały zestaw prawnych artykułów na każdy etap macierzyństwa.

Zapisując się na newsletter, wyrażasz zgodę na przetwarzanie danych na zasadach określonych w polityce prywatności. W każdej chwili zgodę możesz wycofać.

Przeczytaj także: Czy mogę pracować na urlopie macierzyńskim?

Podstawa prawna:

art. 29 ust. 7 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa 
art. 11 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 roku Kodeks pracy
art. 1821 § 5 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 roku Kodeks pracy
art. 1821a § 6 w związku z art. 1821 § 5 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 roku Kodeks pracy

Powyższy materiał ma charakter wyłącznie informacyjny i został przygotowany w oparciu o stan faktyczny opisany w opublikowanym pytaniu. Zamieszczonych w nim treści nie należy traktować jako porady prawnej w konkretnej sprawie ani źródła prawa. W celu uzyskania bardziej szczegółowych informacji lub indywidualnej porady prawnej z gwarancją odpowiedzialności, należy skontaktować się z prawnikiem.

W pierwszej wersji autorką artykułu była Agnieszka Poniewierka.

Spodobał Ci się artykuł? Podziel się z innymi:
Radca prawny, członek Okręgowej Izby Radców Prawnych w Warszawie, mama trzech uroczych córeczek, prowadzi jednoosobową kancelarię prawną. Miłośniczka filmów Woody’ego Allena, Audrey Hepburn, teatru, kulinarnych eksperymentów, podróży, przez długie lata aktywna harcerka.
Chcę otrzymywać inspiracje, pomysły i sugestie jak pracować i nie zwariować.
Newsletter wysyłamy raz na 2 tygodnie