Jak i kiedy poinformować pracodawcę o ciąży?
Dylematem, przed którym staje większość kobiet spodziewających się dziecka jest to, kiedy i w jaki sposób poinformować pracodawcę o ciąży.
Z jednej strony chęć bycia uczciwym w stosunku do pracodawcy nakazuje przekazanie mu tej informacji jak najwcześniej, z drugiej strony natomiast pojawia się lęk, czy informacja ta nie spowoduje jakichś negatywnych konsekwencji, w tym przede wszystkim czy nie będzie skutkować zwolnieniem z pracy. W związku z powyższym warto prześledzić, czy odpowiedzi na powyższe pytania może nam udzielić obowiązujące prawo.
Obowiązek poinformowania pracodawcy o ciąży spoczywa na pracownicy
Obowiązujące przepisy nie określają przy tym w żaden sposób, kiedy pracownica powinna poinformować swojego pracodawcę o tym, iż spodziewa się dziecka. Niewątpliwie jednak, mając na uwadze przepisy dotyczące szczególnej ochrony kobiet w ciąży, warto jest przekazać pracodawcy tę informację jak najwcześniej, gdyż z momentem poinformowania pracodawcy o ciąży rozpoczyna się szczególna ochrona warunków zatrudnienia kobiet w ciąży.
Oznacza to, iż od tej daty pracodawca jest obowiązany do stosowania względem pracownicy wszystkich przepisów przewidujących szczególne uprawnienia kobiet w ciąży, a pracownica ma prawo domagać się respektowania tych przepisów.
Przepisy ochronne
Pracodawca jest obowiązany do przestrzegania przepisów ochronnych, o których mowa powyżej także wtedy, gdy pracownica nie poinformuje go o tym, że spodziewa się dziecka, lecz stan ciąży jest widoczny w sposób niebudzący wątpliwości. W przeciwnym bowiem razie pracodawca ponosi pełną odpowiedzialność za nieprzestrzeganie przepisów o ochronie warunków zatrudnienia kobiet w ciąży.
Powyższe uwagi nie odnoszą się do tzw. ochrony trwałości stosunku pracy kobiet w ciąży, gdyż w tym zakresie znaczenie ma obiektywny fakt pozostawania przez kobietę w ciąży, nie zaś stan świadomości o tym fakcie pracodawcy, czy też samej pracownicy.
Czym jest zaświadczenie o ciąży?
Poinformowanie pracodawcy o ciąży pracownicy powinno nastąpić poprzez przedłożenie mu tzw. zaświadczenia o ciąży, o którym mowa w art. 185 § 1 Kodeksu pracy.
Zasady wystawiania zaświadczeń o ciąży określone zostały w rozporządzeniu Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30 maja 1996 roku w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy. Zgodnie z § 1 ust. 2 w związku z § 11 ust. 2 tego rozporządzenia zaświadczenie o ciąży powinno być wystawione według wzoru Mz/L-1.
Przyjmuje się wprawdzie, że pracodawca powinien zastosować regulacje ochronne przewidziane w prawie pracy również względem pracownicy, która przedstawiła zaświadczenie o ciąży wystawione na niewłaściwym formularzu, lecz dla własnego bezpieczeństwa warto jednak zadbać, aby lekarz wystawił zaświadczenie we właściwy sposób.
Obowiązujące przepisy nie wymagają, aby zaświadczenie o ciąży było wystawione przez lekarza ginekologa, może ono zatem pochodzić od dowolnego lekarza.
Uwaga!
Wynik badania USG nie jest uznawany za wystarczający dowód potwierdzający, iż pracownica jest w ciąży[1]. Przedstawienie pracodawcy wyniku takiego badania nie zwalnia pracownicy z obowiązku przedstawienia omówionego powyżej zaświadczenia o ciąży.
[1] wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1999 roku, sygn. akt: I PKN 468/99
Dowiedz się więcej na temat pytań dozwolonych i zakazanych podczas rozmowy kwalifikacyjnej oraz pytań na temat planów rodzicielskich.
Wszystkie zagadnienia dotyczące prawa pracy znajdziesz w naszym bezpłatnym ebooku – pobierz go teraz (przeczytasz później), przygotowanym wspólnie z Kancelarią Frączyk & Partnerzy.
Powyższy materiał ma charakter wyłącznie informacyjny. Zamieszczonych w nim treści nie należy traktować jako porady prawnej w konkretnej sprawie ani źródła prawa. W celu uzyskania bardziej szczegółowych informacji lub indywidualnej porady prawnej z gwarancją odpowiedzialności, należy skontaktować się z prawnikiem.
W pierwotnej wersji autorką artykułu była Agnieszka Poniewierka.
Zdjęcie: Canva
