Czego szukasz

Własna działalność a urlop macierzyński i rodzicielski

Czy przedsiębiorcza mama może skorzystać z urlopu po urodzeniu dziecka? Czy przysługuje jej z tego tytułu zasiłek? Jeśli martwisz się organizacją funkcjonowania własnej firmy po przyjściu na świat malucha, koniecznie przeczytaj artykuł naszej ekspertki.

własna działalność a urlop macierzyński - zasiłek

Wersja artykułu z 13 sierpnia 2021 r.

Urlop macierzyński i rodzicielski dla przedsiębiorcy?

Urlop macierzyński, tak jak następujący po nim urlop rodzicielski przewidziane są w kodeksie pracy. Ich łączny wymiar wynosi 52 tygodnie (w wypadku urodzenia jednego dziecka). Stąd potocznie uważa się, że „urlop macierzyński trwa rok”. Bierzmy więc pod uwagę, że urlop rodzicielski zwykle jest niejako wliczony w ten okres i nie wyróżnia się go mówiąc o „rocznym urlopie macierzyńskim”.

Jednak istnieje też możliwość wykorzystania urlopu rodzicielskiego w innym terminie, a także w częściach. Jednak nie później niż do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6. rok życia. Własna działalność gospodarcza rządzi się jednak innymi prawami. Przedsiębiorcza mama w zasadzie nie może skorzystać z urlopu macierzyńskiego lub rodzicielskiego tak jak jej koleżanki zatrudnione na etacie. W przypadku przedsiębiorców nie mają bowiem zastosowania przepisy kodeksu pracy. Nie oznacza to jednak, że kobieta prowadząca firmę nie ma prawa do zasiłku macierzyńskiego.

Przeczytaj także: Mamo, planujesz powrót do pracy? Poznaj swoje prawa

Urlop macierzyński (rodzicielski) a zasiłek macierzyński

Należy pamiętać, że nie ma znaku równości pomiędzy urlopem i zasiłkiem macierzyńskim. Mimo że te dwie instytucje zwykle chodzą w parze, to jednak dotyczy to główne pracownic zatrudnionych na podstawie umowy o pracę i należy je od siebie oddzielić grubą kreską.

Upraszczając, zasiłek macierzyński to nic innego jak świadczenie pieniężne przewidziane w wypadku przyjścia na świat dziecka. Nie jest zależne od formy zatrudnienia lub sposobu zarobkowania (jego przyznanie zależy od tego czy mama podlegała ubezpieczeniu chorobowemu w dniu porodu). Najważniejszą informacją dotyczącą zasiłku macierzyńskiego jest to, że należy się za okres urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego oraz urlopu ojcowskiego. Zatem jak najbardziej przysługuje kobiecie prowadzącej własną działalność w tych właśnie okresach.

Prowadzenie firmy w okresie pobierania zasiłku

W wypadku przedsiębiorczej mamy zasiłek macierzyński zwykle jest wypłacany przez okres odpowiadający urlopowi macierzyńskiemu i rodzicielskiemu – tak jak wspomniano powyżej, chodzi o okres maksymalnie 52 tygodni (po urodzeniu jednego dziecka). I choć w tym czasie nie można skorzystać z urlopu macierzyńskiego jako takiego, wcale nie jest konieczne zawieszenie działalności.

Młoda mama może swobodnie prowadzić własną firmę przez pierwszy rok życia malucha, pobierając przy tym świadczenie i nie zwalniając tempa. Co istotne, nawet spadek dochodów nie spowoduje, że zasiłek macierzyński ulegnie zmniejszeniu. Drugą stroną medalu jest fakt, że na tak wczesnym etapie życia dziecka wymaga ono opieki w rozmiarze, który często wyklucza poświęcenie firmie tyle samo uwagi, co wcześniej. Może się więc okazać, że zawieszenie działalności będzie najlepszym wyjściem.

Podsumowując, po spełnieniu określonych warunków każda z mam (niezależnie od formy zatrudnienia) otrzyma zasiłek macierzyński. Natomiast sytuacja mamy zatrudnionej na etacie i mamy przedsiębiorczej różni się przede wszystkim poświęceniem pracy w pierwszych miesiącach po urodzeniu dziecka – podczas gdy ta pierwsza ma prawo skorzystać z urlopu macierzyńskiego, druga z nich staje przed wyborem czy oddać się wyłącznie opiece nad maluchem, czy kontynuować działalność nie narażając się na zachwianie swojej pozycji na rynku.

Przeczytaj także: Zasiłek macierzyński z ZUS a własna firma. Co trzeba wiedzieć?

Interesują Cię kwestie prawne związane z macierzyństwem?

Zapisz się do naszego newslettera i otrzymaj cały zestaw prawnych artykułów na każdy etap macierzyństwa.

Zapisując się na newsletter, wyrażasz zgodę na przetwarzanie danych na zasadach określonych w polityce prywatności. W każdej chwili zgodę możesz wycofać.

Wersja artykułu z 23 września 2013 r.

Pytanie

Bardzo zaciekawiła mnie odpowiedź Pani Magdaleny Maziarz na pytanie czytelnika pod tytułem „Co z własną firmą na macierzyńskim lub L4? ”.

Wynikało z niego, że osoba posiadająca jednoosobową działalność gospodarczą, pobierająca zasiłek macierzyński przez okres odpowiadający urlopowi macierzyńskiemu, może wystawiać faktury (prowadzić aktywnie jednoosobową działalność gospodarczą).

Po wprowadzeniu prawa do urlopu rodzicielskiego nasuwa mi się takie pytanie. Gdy po okresie odpowiadającym urlopowi macierzyńskiemu taka osoba będzie opiekować się dzieckiem przez okres urlopu rodzicielskiego, to czy będzie mogła pobierać z tego tytułu zasiłek z ZUSu? Czy to będzie też zasiłek macierzyński? I czy przez ten okres będzie miała prawo do wystawiania faktur (prowadzenia aktywnie jednoosobowej działalność gospodarczej)?

Marta i Maciej

Odpowiedź:

Przeczytaj – Co z własną firmą na macierzyńskim i L4?

Na urlopie rodzicielskim…

Uzupełnieniem w/w artykułu jest odpowiedź na pytanie Marty i Macieja

Zgodnie z ustawą z dnia 28 maja 2013 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2013 r. poz. 675), zasiłek macierzyński przysługuje przez okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego, okres dodatkowego urlopu macierzyńskiego, okres urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, okres dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego oraz okres urlopu rodzicielskiego. Zasiłek macierzyński przysługuje również ubezpieczonemu – ojcu dziecka w wyżej opisanych okresach.

W doktrynie przedmiotu ugruntowany jest pogląd, zgodnie z którym, prawa do zasiłku macierzyńskiego nie traci się w przypadku podjęcia nowego zatrudnienia w okresie urlopu macierzyńskiego. Niewykluczone jest więc także kontynuowanie działalności gospodarczej przez osobę pobierającą zasiłek macierzyński będącą przedsiębiorcą. Dotyczy to także ubezpieczonego ojca dziecka w okresie pobierania zasiłku podczas urlopu rodzicielskiego. Pogląd wynika z regulacji ustawowej zasiłku macierzyńskiego nie odsyłającej do przepisów dotyczących utraty prawa do zasiłku chorobowego.

Na L4…

Odmiennie bowiem wygląda sytuacja w przypadku pobierania zasiłku chorobowego.

O tym w artykule – Co z własną firmą na macierzyńskim i L4.

Autorką pierwszej wersji artykułu była Magdalena Maziarz.

Podstawa prawna: Art. 6, 17, 31 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Wyrok Sądu Najwyższego – Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych z dnia 9 czerwca 2009 r., II UK 403/08. Wyrok Sądu Najwyższego – Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych z dnia 11 grudnia 2009 r., I UK 145/07

Powyższy materiał ma charakter wyłącznie informacyjny i został przygotowany w oparciu o stan faktyczny opisany w opublikowanym pytaniu. Zamieszczonych w nim treści nie należy traktować jako porady prawnej w konkretnej sprawie ani źródła prawa. W celu uzyskania bardziej szczegółowych informacji lub indywidualnej porady prawnej z gwarancją odpowiedzialności, należy skontaktować się z prawnikiem.

Zdjęcie: Canva

Spodobał Ci się artykuł? Podziel się z innymi:
Adwokat oraz mama Basi – absolutnego wulkanu energii i Adama – ostoi pogody i spokoju. Prowadzi kancelarię adwokacką w Warszawie pod marką Milewska Legal. Wspiera od strony prawnej polskich i zagranicznych przedsiębiorców, a także fundacje i stowarzyszenia. Prywatnie miłośniczka podróży, jogi, lodów pistacjowych i języków obcych.
Chcę otrzymywać inspiracje, pomysły i sugestie jak pracować i nie zwariować.
Newsletter wysyłamy raz na 2 tygodnie